NFT

NFT - uzasadniony hype, czy chwilowa moda?

Ekscytacja NFT - dlaczego

Non-fungible tokens(„NFT"), czyli „niewymienialne tokeny" zyskują ostatnio na popularności, między innymi dzięki rewelacyjnym wynikom finansowym jakie osiągają artyści sprzedający utwory certyfikowane NFT. Kilka przykładów z przestrzeni publicznej: 

-  aukcja virala TikTokera śpiewającego podczas jazdy na deskorolce (licytacja video certyfikowanego zaczęła się od kwoty 500,000$)

-  The New York Times opublikował artykuł "Buy This Column on the Blockchain", wyjaśniający to zjawisko i wybił go jako NFT, który został sprzedany za $555,289

- Mem Nyan Cat utworzony przez Chrisa Torresa, który został sprzedany za $580 000 w lutym 2021 r.,

- pojedynczy cyfrowy piksel utworzony przez artystę Pak, który został sprzedany za $1,36 miliona w kwietniu 2021 r. 

- W czerwcu 2021 roku, Sir Tim Berners-Lee sprzedał NFT tego, co jest odpowiednikiem kopii kodu źródłowego strony WWW z autografem za $5,4 miliona

Wydaje się, że NFT, mogą stać się (lub już są) przyszłością gospodarki twórców. Wykorzystują one  bowiem technologię blockchain, aby pomóc twórcom zwiększyć wartość ich pracy i dzielić się nią z fanami, czy pasjonatami w czasie rzeczywistym. Technologia blockchain, poza zwiększaniem wartości utworów pozwoli artystom uzyskać wynagrodzenie również ze sprzedaży wtórnej (każda transakcja z udziałem konkretnego tokena będzie rejestrowana, a twórca będzie miał wgląd w dokonywane transakcje). 

Czym są NFT 

Jak już poniekąd omówiłam powyżej, NFT jest cyfrową wersją certyfikatu autentyczności (tokena), zabezpieczoną i osadzoną w blockchainie. Kiedy NFT jest generowany, informacje cyfrowe, w tym nazwisko twórcy utworu, jaki certyfikuje dany NFT i inne dotyczące go szczegóły, takie jak adres portfela blockchain twórcy, są powiązane z aktywem bazowym (utworem) i przechowywane w blockchainie (podczas gdy aktywo bazowe (utwór) może nie być przechowywane w blockchainie). 

Ponieważ NFT są zabezpieczone przez blockchain, nikt nie może zmodyfikować zapisu własności lub skopiować, czy wkleić nowego NFT do istnienia. Na tym właśnie polega unikatowość NFT i ich użyteczność na rynku oryginalnej sztuki cyfrowej. 

NFT to specjalne zastosowanie technologii blockchain ukierunkowane na zarządzanie unikalnymi aktywami cyfrowymi. Najpopularniejsza i wiodąca sieć blockchain NFT, Ethereum, stworzyła w 2018 r. specyfikację standardu ERC-721, która zapewnia formalny, zunifikowany interfejs specjalnie dostosowany do śledzenia i przenoszenia sztuki cyfrowej i innych przedmiotów kolekcjonerskich. Taki interfejs może być przechwycony w odpowiednim inteligentnym kontrakcie. Standard ERC-721 w szczególności uwzględnia śledzenie nie tylko wirtualnych przedmiotów kolekcjonerskich, ale również własności fizycznej (poprzez cyfrowe powiązanie). 

Prawo autorskie w utworze certyfikowanym NFT. 

Należy zauważyć, że własność NFT niekoniecznie oznacza pełnię uprawnień do utworu certyfikowanego NFT (zakup NFT nie oznacza wprost przeniesienia autorskich praw majątkowych na nabywcę tokena). Ogólnie rzecz biorąc, twórca NFT decyduje o warunkach NFT oraz o tym, jak własność NFT odnosi się do utworu, który certyfikuje (przykładowo: autorskie prawa majątkowe mogą być przenoszone lub tylko licencjonowane). Co do zasady, w przypadku braku warunków regulujących, prawa autorskie do utworu, który jest reprezentowany przez NFT, nie są przenoszone na właściciela NFT.

W praktyce platformy internetowe, które wystawiają na sprzedaż NFT, udzielają ogólnych licencji na prawa autorskie do NFT, które zostały zakupione za pośrednictwem ich platformy. Na przykład, licencja NBA Top Shop przyznaje właścicielowi NFT niewyłączną licencję "na używanie, kopiowanie i wyświetlanie" NFT wyłącznie do "osobistego, niekomercyjnego użytku". 

Podsumowując

Wzrost popularności NFT rodzi wiele pytań prawnych, takich jak: jak zweryfikować, czy ktoś rzeczywiście jest właścicielem utworów certyfikowanych NFT, jak skutecznie egzekwować  warunki do NFT oraz jak egzekwować te warunki oraz jakie następstwa w sytuacji prawnej autora ma sprzedaż NFT, w jaki sposób licencjonować takie utwory. Przed nami nowy, ekscytujący rozdział w obrocie sztuką, a prawo, jak zwykle z lekkim opóźnieniem względem technologii, będzie musiało znaleźć rozwiązania regulacyjne.

*Bonus

Jako bonus dzielę się z Wami artykułem na temat NFT opublikowanym przez Paris Hilton, który jest niezwykle merytoryczny: https://parishilton.com/why-im-excited-about-nfts/